Δημόσιοι υπάλληλοι: Χορήγηση άδειας άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή

  Οι γενικές προϋποθέσεις χορήγησης της άδειας άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή είναι οι εξής 

Α. Στην παρ. 1 του  άρθρου 31 του Ν. 3528/2007 (Υπαλληλικός Κώδικας), τίθεται έμμεσα πλην σαφώς, τόσο ο κανόνας της απαγόρευσης όσο και ρητά η εξαίρεση. Συγκεκριμένα ορίζεται ότι: «Μετά από άδεια ο υπάλληλος μπορεί να ασκεί ιδιωτικό έργο ή εργασία με αμοιβή, εφόσον συμβιβάζεται με τα καθήκοντα της θέσης του και δεν παρεμποδίζει την ομαλή εκτέλεση της υπηρεσίας του». 

  Η παραπάνω πρόβλεψη αποτελεί σχετικό ασυμβίβαστο μεταξύ της δημοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας και της εξωϋπηρεσιακής δραστηριότητας του υπαλλήλου. Αυτό σημαίνει ότι, είναι δυνατή κατ’ εξαίρεση η παράλληλη άσκηση εκ μέρους του υπαλλήλου και άλλων καθηκόντων, κατόπιν αίτησής του και χορήγησης ειδικής άδειας μετά από γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου.

   Στην παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου προβλέπεται ότι «Η άδεια χορηγείται για συγκεκριμένο έργο ή εργασία μετά από σύμφωνη αιτιολογημένη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου και μπορεί να ανακαλείται με τον ίδιο τρόπο».

  Η άδεια πρέπει να αφορά συγκεκριμένο έργο ή εργασία, επακριβώς ορισμένο από τον υπάλληλο στην αίτησή του, (τόπος, χρόνος , είδος και συνθήκες απασχόλησης), με αναλυτική περιγραφή των καθηκόντων ως ιδιώτης, καθώς σε περίπτωση αοριστίας του αιτήματος, θα ήταν αδύνατος ο έλεγχος των νομίμων προϋποθέσεων. (Ν.Σ.Κ. 382/2008, Ν.Σ.Κ 380/2009, 170/2008, 25/2008, 190/2007).

   Στην αίτηση πρέπει να γίνεται ρητή και σαφής μνεία του χρόνου έναρξης και λήξης, δηλαδή της διάρκειας του έργου ή της εργασίας, ώστε να είναι δυνατός ο έλεγχος από το αρμόδιο υπηρεσιακό συμβούλιο της συμβατότητας του έργου ή της εργασίας με τα καθήκοντα της θέσης του υπαλλήλου και να μην δημιουργείται σύγχυση μεταξύ του δημοσίου καθήκοντος και της ιδιωτικής δράσης (Ν.Σ.Κ. 447/2009).

Β. Το  εκτός του νομίμου ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών αιτηθέν από τον υπάλληλο ιδιωτικό έργο ή εργασία, πρέπει να ασκείται με τέτοιο τρόπο , ώστε να μην παρακωλύει ή επηρεάζει την απρόσκοπτη άσκηση των καθηκόντων του και την εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας του, είτε άμεσα με τη μείωση της προαναφερόμενης στην υπηρεσία απόδοσης, είτε έμμεσα ,με την ενδεχόμενη κόπωση που μπορεί να επιφέρει η άσκηση του ιδιωτικού έργου ή εργασίας και την συνεπακόλουθη απροθυμία ή παραμέληση άσκησης των κυρίων καθηκόντων του (Ν.Σ.Κ. 447/2009, 380/2009, 170/2008).

Γ. Ως απαράβατος όρος χορήγησης της άδειας αποτελεί η σύμφωνη και αιτιολογημένη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου, το οποίο δεσμεύει το όργανο που είναι αρμόδιο να αποφασίσει, τυχόν δε ελλιπής ή εσφαλμένη αιτιολογία συνιστά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας.

Δ. Απόλυτο ασυμβίβαστο, η απαγόρευση πλήρωσης των όρων του εμπορικού δικαίου που οδηγούν στην κτήση της εμπορικής ιδιότητας (Ν.Σ.Κ. 200/2010, 471/2006 ΕφΑθ 9329/20025)

Ε. Η απλή επίκληση της εκτός ωραρίου υπηρεσίας άσκησης του ιδιωτικού έργου ή εργασίας, δεν επαρκεί για την διασφάλιση της ομαλής εκτέλεσης της υπηρεσίας του αιτούντος και ως εκ τούτου οφείλει ο Προϊστάμενος όταν διαπιστώνει ότι η χορηγηθείσα άδεια επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα την απρόσκοπτη άσκηση των καθηκόντων του να το γνωστοποιεί στην υπηρεσία, προκειμένου η υπηρεσία να υποβάλλει εκ νέου ερώτημα στο αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο υπο το πρίσμα των επιγενόμενων γεγονότων. 

ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ για τη χορήγηση άδειας άσκησης ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ με αμοιβή σε εκπαιδευτικό τα οποία συμβιβάζονται με τα καθήκοντά του σύμφωνα με το άρθρο 31 του Ν. 3528/2007 (ΦΕΚ 26 τ. Α’) μετά από έγκριση του Υπηρεσιακού Συμβουλίου (ΠΥΣΔΕ)

-Αίτηση του εκπαιδευτικού

-Βεβαίωση του φορέα απασχόλησης όπου θα αναγράφεται το ακριβές χρονικό διάστημα απασχόλησης και το σύνολο των ωρών της εβδομαδιαίας απασχόλησης

ΒΕΒΑΙΩΣΗ του εργοδότη/φορέα, στην οποία θα προσδιορίζεται: ο φορέας απασχόλησης, το αντικείμενο απασχόλησης (π.χ. τίτλος μαθήματος, τίτλος ΠΜΣ κτλ.), ο τόπος απασχόλησης το χρονικό διάστημα για το οποίο θα απασχοληθεί ο/η ενδιαφερόμενος/η (η άσκηση ιδιωτικού έργου δεν δύναται να είναι προγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης προς το ΠΥΣΕΕΠ), καθώς και η/οι μέρα/ες και ώρες αναλυτικά εβδομαδιαίως. H ημερομηνία έκδοσης της βεβαίωσης.

-Βεβαίωση του Διευθυντή του σχολείου στο οποίο ανήκει οργανικά ή είναι τοποθετημένος προσωρινά ο εκπαιδευτικός όπου θα αναφέρεται ρητά ότι δεν παρακωλύονται τα διδακτικά καθήκοντα του εκπαιδευτικού και δεν παρακωλύει την ομαλή λειτουργία του σχολείου.

ΒΕΒΑΙΩΣΗ του σχολείου ή της υπηρεσίας  ότι το έργο του/της   ……………………………… , κλάδου …………………………  στο σχολείο/υπηρεσία, δεν παρακωλύεται από την άσκηση του ιδιωτικού του/της έργου.

ΠΡΟΣΟΧΗ

· Η αίτηση πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να υποβάλλεται με ημερομηνία προγενέστερη της έναρξης άσκησης του ιδιωτικού έργου. 

·      Στην αίτηση πρέπει να αναφέρεται με ακρίβεια το συγκεκριμένο έργο καθώς και το χρονικό διάστημα απασχόλησης (έναρξη–λήξη του διδακτικού ή σχολικού έτους) καθώς και το σύνολο των ωρών της εβδομαδιαίας απασχόλησης.

·         Ώρες για άσκηση του Ιδιωτικού Έργου δείτε εδώ. 

   Απαγορεύεται η εργασία εκπαιδευτικών σε φροντιστήρια ή ιδιωτικά σχολεία με διδακτικά καθήκοντα (άρθρο 14, παρ.16Ν. 1566/85), ωστόσο επιτρέπεται εργασία με καθήκοντα γραμματειακής υποστήριξης σε τέτοιους φορείς.

   Επίσης δεν επιτρέπεται η κατ’ επάγγελμα άσκηση εμπορίας. (άρθρο 32 του Ν. 3528/2007) και απαγορεύεται η συμμετοχή σε οποιαδήποτε εμπορική εταιρία.

   Τέλος υφίστανται περιορισμοί σε ότι αφορά τις αποδοχές και συγκεκριμένα για εργασία σε δημόσιο φορέα ή νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ΔΕΝ πρέπει οι αποδοχές να υπερβαίνουν το ύψος των αποδοχών της οργανικής θέσης του υπαλλήλου(υπ’αριθμ.77045/Ε1/13-05-2016 Εγκύκλιος Υπαιθ, παρ.3) και επίσης οι αποδοχές δεν μπορούν να υπερβαίνουν αυτές ενός Γενικού Γραμματέα Υπουργείου.

Η εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών

   Με εγκύκλιο που δημοσιοποίησε το Υπουργείο Εσωτερικών, διευκρινίζει τι ακριβώς ισχύει για τη χορήγηση άδειας άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή σε δημοσίους υπαλλήλους και εκπαιδευτικούς και πότε χρειάζεται άδεια.

Η εγκύκλιος αναφέρει μεταξύ άλλων:

   Σας ενημερώνουμε ότι στο Φ.Ε.Κ. 141/τ. Α΄ δημοσιεύτηκε ο ν.4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις».

  Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 127 του ν.4957/2022 «Παροχή διδακτικού και ερευνητικού έργου από δημόσιους υπαλλήλους»:

«1. Για το διδακτικό έργο σε προγράμματα πρώτου και δεύτερου κύκλου σπουδών, ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών και εκπαιδευτικά προγράμματα των Κέντρων Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), καθώς και για το ερευνητικό έργο προς τα Α.Ε.Ι. και ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, το οποίο παρέχεται από υπαλλήλους φορέων του δημόσιου τομέα, όπως αυτός οριοθετείται στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), δεν εφαρμόζεται το άρθρο 31 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. (ν. 3528/2007 Α’ 26), περί της άδειας άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή, ή άλλες αντίστοιχες διατάξεις, υπό την προϋπόθεση ότι εκτελείται εκτός του ωραρίου εργασίας των υπαλλήλων. Σε κάθε άλλη περίπτωση απαιτείται προηγούμενη άδεια άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή.

2. Οι δημόσιοι υπάλληλοι της παρ. 1 διατηρούν την υποχρέωση έγγραφης ενημέρωσης της υπηρεσίας τους, αν αναλάβουν σχετική δραστηριότητα, γνωστοποιώντας τα ακόλουθα στοιχεία: α) το Α.Ε.Ι. ή τον ερευνητικό ή τεχνολογικό φορέα προς το οποίο θα παρασχεθεί το διδακτικό ή ερευνητικό έργο, β) το ακριβές αντικείμενο, γ) τη χρονική διάρκεια και δ) τις ημέρες και ώρες απασχόλησής τους ανά εβδομάδα. Η παράλειψη ενημέρωσης της υπηρεσίας εκ μέρους του υπαλλήλου συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα, σύμφωνα με την περ. κε) της παρ. 1 του άρθρου 107 του ν. 3528/2007.».

    Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι για την παροχή διδακτικού ή ερευνητικού έργου στους αναφερόμενους στην ως άνω διάταξη φορείς δεν απαιτείται προηγούμενη χορήγηση άδειας άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή σύμφωνα με το άρθρο 31 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν.3528/2007), υπό την προϋπόθεση ότι το διδακτικό ή ερευνητικό έργο εκτελείται εκτός του ωραρίου εργασίας των υπαλλήλων. Αντίθετα, σε περίπτωση που από τα προσκομιζόμενα από τον υπάλληλο έγγραφα προκύπτει ότι το διδακτικό ή ερευνητικό έργο εκτελείται εντός του ωραρίου εργασίας των υπαλλήλων απαιτείται προηγούμενη άδεια άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή σύμφωνα με τη διαδικασία και υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 31 του Υπαλληλικού Κώδικα.

   Επιπλέον, υπενθυμίζεται η διάταξη του άρθρου 58 του ν.4075/2012, η οποία τροποποιείται με τη διάταξη του άρθρου 377 του ν. 4957/2022, σύμφωνα με την οποία: «9. Στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α.), η παροχή υπηρεσιών από εκπαιδευτικούς και δημοσίους υπαλλήλους προς όλους ανεξαιρέτως τους φορείς υλοποίησης συγχρηματοδοτούμενων πράξεων γίνεται κατά τους όρους του άρθρου 31 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007, Α’ 26), ως ιδιωτικό έργο. … Για τα μέλη του Μητρώου κύριου διδακτικού προσωπικού του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Κ.Δ.Δ.Α.) που παρέχουν υπηρεσίες υλοποίησης των Πράξεων του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα 2014-2020», δεν απαιτείται η διαδικασία χορήγησης άδειας άσκησης ιδιωτικού έργου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του Υπαλληλικού Κώδικα. Αντίθετα, για τα μέλη του προηγούμενου εδαφίου ισχύουν οι ειδικές διατάξεις του άρθρου 11 του π.δ. 57/2007 (Α’ 59), όπως αυτό τροποποιηθέν ισχύει. Τα παραπάνω εδάφια ισχύουν αναδρομικά από την έναρξη εφαρμογής του ν.4075/2012 (Α’ 89). …».

Δείτε όλη την εγκύκλιο