Το ισχύον σύστημα υπολογισμού των συντάξεων για όσους συνεχίζουν την εργασία τους μετά την 40ετία τείνει να ακυρώσει κάθε έννοια ανταποδοτικότητας, δημιουργώντας ισχυρά αντικίνητρα για την παράταση του εργασιακού βίου.
Όλο και περισσότεροι ασφαλισμένοι διαπιστώνουν πως η παραμονή στην εργασία πέραν των 40 ετών ασφάλισης αποτελεί πλέον ασύμφορη επιλογή, καθώς η προσαύξηση στη σύνταξη είναι ελάχιστη έως μηδαμινή, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές παραμένουν υψηλές.
Η «παγίδα εισφορών» μετά την 40ετία
Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, το σύστημα μετατρέπει τα έτη εργασίας μετά την 40ετία σε «παγίδα εισφορών», με τους ασφαλισμένους να καταβάλλουν σημαντικά ποσά χωρίς ουσιαστικό όφελος στις τελικές συντάξιμες αποδοχές τους.
Ο λόγος εντοπίζεται στη ραγδαία πτώση του ποσοστού αναπλήρωσης μετά το 40ό έτος. Συγκεκριμένα:
- Έως και τα 40 έτη ασφάλισης, το ποσοστό αναπλήρωσης αυξάνεται κατά 2,55% ανά έτος, προσφέροντας ουσιαστικό κίνητρο για παραμονή στην εργασία.
- Από το 41ο έτος και μετά, η προσαύξηση περιορίζεται μόλις στο 0,5% ανά έτος, καθιστώντας την περαιτέρω εργασία σχεδόν άνευ αντικρίσματος.
Πραγματικά παραδείγματα: Μηδαμινές αυξήσεις, υψηλό κόστος
Η ανάλυση σεναρίων από ειδικούς αποτυπώνει τη στρέβλωση με σαφήνεια:
- Ασφαλισμένος με 39 έτη και μισθό 2.300€: σύνταξη 1.528€
- Με 40 έτη: σύνταξη 1.586€ → διαφορά: 58€ / μήνα
- Με 41 έτη: σύνταξη 1.598€ → επιπλέον 12€ / μήνα
- Με 43 έτη: σύνταξη 1.621€ → επιπλέον 23€ σε 2 έτη
Τα ποσά αυτά δεν καλύπτουν ούτε τις εισφορές που καταβάλλονται. Ενδεικτικά, για μισθό 2.300€, οι ετήσιες εισφορές εργαζομένου και εργοδότη ξεπερνούν τα 8.000 ευρώ, ενώ η αύξηση της σύνταξης κυμαίνεται κάτω από 150 ευρώ τον χρόνο.
Χαμηλότερα εισοδήματα, ίδια στρέβλωση
Το πρόβλημα επηρεάζει και τα χαμηλότερα εισοδήματα:
- Μισθός 1.400€ με 40 έτη: σύνταξη 1.136€
- Με 41 έτη: 1.143€ → διαφορά 7€ / μήνα
- Με 45 έτη: 1.171€ → διαφορά 35€ σε πέντε χρόνια
Η προσαύξηση είναι ελάχιστη, ανεξαρτήτως εισοδηματικής κατηγορίας, ενισχύοντας το αίσθημα αδικίας για όσους εργάζονται και συνεισφέρουν επί μακρόν.
Ο φαύλος κύκλος της πρόωρης αποχώρησης
Η παραπάνω κατάσταση οδηγεί πολλούς εργαζομένους να επιλέγουν την πρόωρη αποχώρηση, μόλις συμπληρώσουν 37 έως 40 έτη, αφού διαπιστώνουν ότι η περαιτέρω παραμονή δεν αποδίδει.
Αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο:
- Δεν επιβραβεύεται η εργασία μετά τα 40 έτη
- Οι ασφαλισμένοι αποχωρούν νωρίτερα
- Μειώνεται η διάρκεια καταβολής εισφορών
- Αυξάνεται η πίεση στα ασφαλιστικά ταμεία
- Διευρύνεται το πρόβλημα της βιωσιμότητας του συστήματος
Η μαζική αποχώρηση ενισχύει και το δημογραφικό πρόβλημα, καθώς λιγότεροι εργαζόμενοι καλούνται να χρηματοδοτήσουν περισσότερους συνταξιούχους για περισσότερα χρόνια.
Τι προτείνουν οι ειδικοί – Ανάγκη μεταρρύθμισης
Πλήθος ειδικών εισηγούνται πλέον την αναθεώρηση του πλαισίου υπολογισμού της σύνταξης μετά την 40ετία. Βασική πρόταση:
Επαναφορά της προσαύξησης 2,55% ανά έτος και μετά τα 40 έτη, τουλάχιστον έως την 45ετία.
Μια τέτοια μεταρρύθμιση θα μπορούσε να φέρει:
- Δικαιότερη ανταποδοτικότητα για τους «μακροχρόνιους» ασφαλισμένους
- Κίνητρα παραμονής στην εργασία, ιδίως για έμπειρους και παραγωγικούς εργαζόμενους
- Ενίσχυση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων
- Αντιστροφή της πρόωρης εξόδου, προστατεύοντας τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του συστήματος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου